Je veulen op eigen benen

Er komt een moment dat je veulen oud genoeg is om hem of haar van de moeder te scheiden. Om bij het veulen, de merrie en jezelf zoveel mogelijk stress tijdens deze speenperiode te voorkomen, hebben we op deze pagina’s enkele tips voor je verzameld.

Je veulen op eigen benen…

Spenen (of afspenen) is het proces waarbij je veulen stapsgewijs op eigen benen leert staan, ofwel gescheiden wordt van de merrie. Meestal vindt het spenen plaats wanneer je veulen 4 à 6 maanden oud is. Over het algemeen geldt: hoe later, hoe liever, maar uiteraard is het allerbelangrijkste dat zowel de merrie als je veulen in goede conditie zijn.

Spenen, hoe doe je het goed?

Spenen brengt voor je veulen heel wat veranderingen met zich mee: gescheiden worden van de merrie, overstappen van moedermelk naar ruw- en krachtvoer en vaak een nieuwe omgeving met heel andere paarden en routines. Geleidelijk spenen heeft dan ook de voorkeur. Haal de merrie op en houd haar steeds wat langer weg van je veulen. Geleidelijk spenen geeft ook minder kans op een (pijnlijke!) uierontsteking bij de merrie.

Tip: haal de merrie weg bij je veulen in plaats van andersom, zodat je veulen in zijn of haar vertrouwde omgeving kan blijven.

Sociaal contact is belangrijk voor paarden. Samen weiden met andere paarden en merries met veulens versterkt een normale sociale ontwikkeling. Ook stimuleert de weidegang lichaamsbeweging, wat helpt bij een goede fysieke ontwikkeling. Bij voorkeur kent je veulen vóór het spenen ook al enkele andere paarden, waarmee het na het spenen samen kan blijven.

Enkele tips tijdens de speenperiode:

Zorg dat je veulen al voldoende bekend is met ruw- en krachtvoer.
Voer indien mogelijk bij met het voer dat je veulen na het spenen zal krijgen.
Laat je veulen wennen aan water drinken uit een (automatische) drinkbak. Zorg daarbij voor onbeperkte toegang tot water.
Zet verschillende merries met veulens bij elkaar, zodat de veulens elkaar al kennen voordat ze gespeend worden en steun hebben aan elkaar.
Speen het liefst geleidelijk door de merrie steeds wat vaker en langer bij je veulen weg te halen (in plaats van andersom).
Zorg altijd voor een veilige omgeving. Let op tralies, scherpe kanten, hooinetten, ramen, omheining, enzovoorts.
Zet sociale, volwassen, niet-dragende merries als oppasser (kleuterjuf) in bij een groep gespeende veulens.
Speen vroege veulens liever op iets latere leeftijd, zodat ze ook meteen naar de opfok kunnen. Dat kan onnodige stress en stereotype gedrag bij je veulen voorkomen.
Zet je veulen bij voorkeur zowel voor als na het spenen in een gemengde kudde met leeftijdgenoten én volwassen paarden.
Vraag je dierenarts om advies met betrekking tot vaccineren, ontwormen en chippen.

Bescherm je veulen

Groepen veulens hebben vaker last van snotneuzen, droes, luizen en schimmel dan volwassen paarden. Houd je veulen in optimale gezondheid door het op tijd te beschermen. Denk daarbij ook aan het volgende:

Start op tijd met vaccineren tegen influenza, tetanus en eventueel droes en rhino
- Vanaf 4 – 8 maanden leeftijd kan je je veulen vaccineren tegen droes, dus nog voor het spenen. Je veulen kan dan al weerstand opbouwen tegen deze ziekte en gaat beter beschermd de opfok in.
- Vanaf 6 maanden leeftijd kan je je veulen vaccineren tegen influenza, tetanus en eventueel rhino. Je merrie moet dan wel gevaccineerd zijn tijdens de dracht zodat je ongeboren veulen de eerste bescherming reeds ontvangt in de baarmoeder.
Zorg dat je je veulen goed ontwormt
- Spreek met je dierenarts door welke ontwormingsmiddelen op welk moment gegeven moeten worden en waarom. Normaal gezien is je veulen op speenleeftijd al 2 of 3 keer ontwormd, onder andere tegen spoelwormen.
Chip je veulen voordat het gespeend wordt
- Chippen is wettelijk verplicht en dient uiterlijk op 6 maanden leeftijd te gebeuren.