De evolutie van parasieten bij honden: Hoe kunnen we reageren op een evoluerende dreiging?

Uitwendige parasieten zijn vaak heel klein: slechts een paar millimeter lang met een gewicht van een paar milligram. Maar ze vormen wereldwijd al miljoenen jaren een bedreiging voor ons en dieren.

Hun sleutel tot succes is het feit dat ze zijn blijven evolueren. In 2010 werd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS Biology het volgende geschreven: “Het wordt algemeen erkend dat parasieten snel kunnen evolueren. Vanwege hun vaak korte generatietijden en grote populatieomvang evolueren parasieten veel sneller dan hun gastheren.¹”

Vanwege de stijgende temperaturen is het aannemelijk dat de bedreiging van parasieten zich sneller dan ooit zal ontwikkelen.² Om onze huisdieren (en gezinsleden) te beschermen, moeten we inzicht krijgen in hun evolutie en weten wat we moet doen als reactie daarop.

Parasieten, honden, katten en mensen – samen evolueren

De geschiedenis van mensen, honden, katten en de parasieten bij ons en onze huisdieren lijkt in meerdere opzichten op elkaar.

Dierlijke parasieten ontstonden miljoenen jaren geleden. Maar door de domesticatie van onze huisdieren kregen parasieten pas echt de mogelijkheid om in aantal uit te breiden en bijvoorbeeld onze koeien, schapen, katten en honden te bereiken.

Doordat de bevolking groeide, kwamen mens en dier, soms onder onhygiënische omstandigheden, steeds dichter bij elkaar te wonen. Dit creëerde een ideale omgeving voor parasieten om zich verder te ontwikkelen en verspreiden.

En met de stijgende temperaturen van vandaag de dag zien we ook parasieten op nieuwe locaties en gedurende perioden van het jaar waarin ze eerst niet voorkwamen. Experts Muriel Marion en Jacques Guillot zeggen hier het volgende over:

“Het is makkelijker om de indirecte invloed van de stijgende temperaturen via de eigenaar te meten […] mensen zullen waarschijnlijk hun gewoonten ten aanzien van hun huisdier veranderen en dat kan uiteindelijk invloed hebben op de levens van onze huisdieren.”

De ideale omgeving voor parasieten

Veel dingen die wij zien als normaal, modern en gemakkelijk, ervaren parasieten als net zo gemakkelijk.

Moderne huizen bieden het perfecte microklimaat voor uitwendige parasieten die onze huisdieren bedreigen, zoals vlooien. Katten en honden leven meestal binnen in een warm huis, samen met de rest van het gezin. Parasieten zoals vlooien zijn gek op warme leefomgevingen en kunnen in huis dan ook het hele jaar door actief blijven om op zoek te gaan naar nieuwe gastheren.

Parasieten profiteren ook van de verstedelijking, waarbij meer mensen en dieren dan ooit tevoren dicht bij elkaar wonen en leven. In de parken en groenstroken in de steden lopen naast onze huisdieren ook wilde dieren rond, waardoor parasieten eenvoudig kunnen overstappen en zo op onze huisdieren en in onze huizen en tuinen terecht kunnen komen.

Daarnaast nemen we onze huisdieren tegenwoordig overal op reis mee naar toe, waardoor ze op andere plekken in contact kunnen komen met parasieten die thuis niet voorkomen. Deze parasieten kunnen exotische ziekteverwekkers overdragen en de huisdieren kunnen deze parasieten ook mee terug naar huis nemen. Wanneer dat vaker gebeurt, kan het gebeuren dat een ziekte die door parasieten wordt overgedragen opeens voorkomt in een gebied waar deze eerder niet voorkwam.

Stijgende temperaturen, hoger risico

Met de stijgende temperaturen en kortere winters waar we momenteel mee te maken hebben, kunnen parasieten die eerder alleen op warmere plekken konden overleven nu in een veel groter gebied actief zijn.  

Luister naar wat parasietenexpert Michael Leschnik te vertellen heeft over de nieuwe parasieten die bijvoorbeeld nu in Centraal-Europa worden gevonden.

Wat kunnen we doen …

Gelukkig zijn er heel veel verschillende behandelingen en andere voorzorgsmaatregelen ter bescherming van katten en honden tegen parasieten. Zo kunnen we onze huisdieren het gehele jaar door beschermen.

Bezoek regelmatig je dierenarts om het beschermingsplan door te spreken. Je dierenarts kan je het beste adviseren over hoe je de gezondheid van je katten en honden kunt beschermen, en advies op maat geven op basis van hun leeftijd, ras, leefstijl en leefomgeving.

Omdat het risico op parasieten zich steeds verder verspreidt, is het ook belangrijk dat we kennis delen over hoe we ze kunnen stoppen. Door de informatie van MyPet te delen met andere huisdiereigenaren kun je een sleutelrol spelen in het beschermen van huisdieren overal ter wereld.

Deel dit artikel vandaag nog met jouw vrienden en familie.

Samenvatting:

• Vraag je dierenarts naar de lokale risico’s
• Denk het hele jaar door aan bescherming van je huisdier
• Houd via MyPet in de gaten welke nieuwe dreigingen er zijn
• Deel je kennis en de informatie van MyPet met je naasten!

1. Kochin, B. F., Bull, J. J., & Antia, R. (2010). Parasite evolution and life history theory. PLOS Biology, 8 (10), e1000524. https://doi.org/10.1371/journal.pbio.1000524

2. Hoberg, E. P., & Brooks, D. R. (2015). Evolution in action: climate change, biodiversity dynamics and emerging infectious disease. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 370 (1665), 20130553. https://doi.org/10.1098/rstb.2013.0553