De drie vormen en behandelingen van rhino (rhinopneumonie)

Rhino kan zich uiten in drie verschillende vormen:

1. De verkoudheidsvorm en ademhalingsaandoeningen

De verkoudheidsvorm komt regelmatig voor bij met name jonge paarden. Paarden krijgen hoge koorts (39°C – 41°C) en een vermindering van de eetlust. Daarnaast hebben ze vaak een snotneus, lichte hoest, dikke benen en/of gezwollen keelklieren. Van de verkoudheidsvorm herstellen ze meestal binnen een week. Oudere besmette paarden worden vaak helemaal niet ziek. Soms hebben ze last van hele lichte symptomen, zoals matige koorts en eventueel een snotneus.

Behandeling:
Je paard moet volledige rust krijgen en afgezonderd worden van andere paarden. Goede hygiëne, een uitstekend stalklimaat en verzorging zijn noodzakelijk. Zorg dat je paard voldoende vocht en voedsel binnenkrijgt. Bij koorts kan een koortsremmer worden toegediend. Bij aanhoudende symptomen kan je dierenarts aanvullende therapieën inzetten.

2. De abortusvorm (verwerpen)

De abortusvorm is de nachtmerrie van iedere fokker. Veulens worden te vroeg en/of dood geboren. Soms krijgen merries met deze vorm van rhino toch levende veulens, maar deze veulens zijn zo zwak dat ze binnen enkele dagen overlijden. De abortusvorm komt vooral voor in het derde trimester van de dracht, maar kan gedurende de hele dracht voor fertiliteitsproblemen zorgen. De abortus gebeurt heel plots, zonder voorafgaande verschijnselen. Het doodgeboren veulen ziet er normaal uit en de merrie zelf is niet ziek. Het komt overigens vaker voor dat op één stal meerdere merries kort na elkaar aborteren of een te zwak geboren veulen werpen wanneer deze vorm van rhino aanwezig is in de stal.

Behandeling:
De merrie zelf heeft geen behandeling nodig. Het doodgeboren veulen, de nageboorte en de stalbedekking moet je meteen uit de stal verwijderen, want die kunnen veel virusdeeltjes bevatten. Het virus verspreidt zich razendsnel door de stal, waar het kan worden ingeademd door andere paarden met alle gevolgen van dien. Isoleer je merrie van de andere paarden. Hierna is het van belang de box en de directe omgeving te ontsmetten.

Aangezien de merrie de eerste 28 dagen na de abortus nog infectieus is en mogelijk andere paarden nog in de ‘incubatieperiode’ zitten, is het verstandig om geen nieuwe paarden te stallen. Lees er alles over in het artikel “Bescherm je paard tegen Rhino”. Aangezien de merrie de eerste 28 dagen nog virusdeeltjes kan uitscheiden (infectieus is) zal zij vanaf de tweede hengstigheid pas weer gedekt kunnen worden. De toekomstige vruchtbaarheid zal over het algemeen niet verminderd zijn.

3. De neurologische vorm

De neurologische vorm van rhino komt gelukkig weinig voor. De eerste klachten zijn een wat slappe staart en een slechte coördinatie in de bewegingen van de benen. Dit noem je ataxie. Soms treden ook ernstige verlammingen op. Dit kan variëren van verlammingen van blaas en darmen tot aan de benen aan toe. Meestal zijn dan de achterbenen verlamd. Het paard kan dan nog alleen maar zitten.

In de ernstigste gevallen kunnen ook de voorbenen verlamd raken. Deze volledige verlamming eindigt met een snelle dodelijke afloop. 30% van alle ziektegevallen eindigt fataal. Herstel is dus mogelijk, maar intensieve verzorging en een toegewijde eigenaar zijn hierbij van groot belang.

Behandeling:
Paarden met de neurologische vorm dien je een aantal keer per dag te draaien of indien mogelijk in de benen te houden met een sling. Daarnaast zal je dierenarts waar nodig ondersteunende therapie voorschrijven.

Door de verlamming aan de achterkant, verlamt ook de blaas van je paard. Het voelt daardoor geen plasdrang meer. Om beschadiging van de blaas te voorkomen, moet het paard dan gekatheteriseerd worden. Via een slangetje in de blaas wordt de urine afgenomen. Als je paard niet meer kan blijven staan, kan het in paniek raken en zichzelf beschadigen. Help het paard door het te laten liggen en gerust te stellen. Blijf zoveel mogelijk bij je paard.

BNL-NON-220300035